در شهری که من به دنیا آمدم ، زنی با دخترش زندگی می کرد و هر دو در خواب راه می رفـتند.
یک شب که خاموشی جهان را فرا گرفته بود ، آن زن و دخترش که در خواب راه می رفـتند در باغ مه گرفته شان به هم رسیدند.
مادر به سخن درآمد و گفت : (( تویی ، تو ، دشمن من ! تویی که جوانی مرا تباه کردی و زندگی ات را بر ویرانه های زندگی من ساختی ! کاش می توانستم تو را بکشم .))
پس دختر به سخن درآمد و گفت : (( ای زن منفور و خود خواه و پیر ! که راه آزادی را بر من بسته ای ! که می خواهی زندگی من پژواکی از زندگی بی رنگ خودت باشد ! ای کاش می مردی ! ))
در آن لحظه خروسی خواند و هر دو زن از خواب پریدند.
مادر با مهربانی گفت : (( تویی ، عزیزم ؟ ))
و دختر با مهربانی پاسخ داد : (( بله مادرجان. ))
نویسنده : جـُبران خلیل جبران
کتاب : دیوانه
حرفهای خودم :
شاید خاموشی جهان همان لحظه ای باشد که دیر یا زود هر کسی با آن مواجه می شود و اینبار نه در رویا ، بلکه در واقعیت . پدر و مادر پیری که به نظر می رسد وبال گردن می شوند و موجب سلب آسایش ! باید ترکشان گفت و در پستویی پنهانشان کرد تا چشمی آنها را نبیند و چشم آنها ، چشمانی را ! محکوم به تنهایی و در واقع ، محکوم به حبس ؛ نه از نوع ابدی ، اما بدون ملاقاتی !
* * * *
این هم مطلبی راجع به مادر و فرزند . ( هر چند که چند روزی گذشته ، ولی خوب من عادت دارم پنجشنبه ها مطلب میذارم - شرمنده ) گرفتار کارهای دانشگام بودم. امیدوارم این دو ماه تابستون بتونم هر هفته مطلب جالبی بذارم . از دوستای عزیزم بابت پیغامهاشون در اینجا و یاهو ( از 70 نفرتون ) ممنون. قسمت آرشیو مطالب هم یه سر و سامونی دادم . در قسمت بایگانی ، مطالب دسته بندی شده اند . دوست داشتید یه سرم اونجا بزنید . شاد باشید و شیرین کام !
به مناسبت سالگرد دکتر شریعتی
------------------------------------------------
درد فهمیدن !
همیشه در جوامع مختلف عده ای هستند که ، عده ی دیگر را نفهم می خواهند . افرادی که زندگى را جمع کردن زر ، اطعام شکم و سیر کردن سگ نفس می دانند و مایل به داشتن زور بیشتر براى چپاول بیشتر و اندک مقدارى هم تزویر براى رنگ عوض کردن در میان مردم مى باشند و زندگى کردن را ، اینگونه براى خود معنى مى کنند ، در حالى که فقط زنده اند .
انسانهایى که تنها از انسانیت نامش را یدک مى کشند ، و به جاى حرکت به سوى عرش دو دستى بر فرش چسبیده اند و شنا کردن در لجنزار تن را ، به شناور بودن در آسمان روح ، ترجیح مى دهند و در کلام ساده : روحشان در تسخیر جسمشان است .
انسانهایى که مى دانند انسانند ، اما نفهمی را برگزیده اند چرا که داروی گوارایی برای درد «فهمیدن» است. اگر نفهم باشی ، رنج و دردی عاید تو نمى شود .
و یا کسانی که در سجاده ها و عبادتگاه های خویش خود را غرقه ساختند تا شاید با خدا دمی مانوس شوند ، در حالی که خدا در سجاده هاشان نبود ، خدا در جامعه بود ، نزد آن انسان فقیر با دستان پینه بسته ، نزد آن کودک یتیم ، نزد دخترک آدامس فروش سر چهار راهها ،نزد فردی که شبها با شکم گرسنه در زیر پلها سکنی گزیده بود و ...! خدا نزد آنها بود! چشمها او را نمی دیدند چرا که مالامال از هوس بودند ، مالامال از خودخواهی و تکبر ، و از چشمهایی که تا نوک بینی بیشتر سو ندارند چه انتظاری می توان داشت ؟ شکم سیر ، دستها رو به آسمان : "خدایا سپاس برای نعمتت ، گرسنگان را نیز سیر کن"
خداوند نمی پرسد با زبانت چه گفته ای ، می پرسد با گفتارت چه دردی دوا کرده ای ؟ یا چه زخمی زده ای ؟ و چه آسان است سلب مسئولیت کردن از خود با کلامی و پلکها را بر تاریکیها بستند ! تاریکیهایی که به نور ختم می شوند ! اما آنها کدام پلکها را برهم می نهند تا تاریکی حقیقی که در درونشان وجود دارد را نبینند ؟ و اگر بدی نبود ، چگونه خوبی ارزش خود را می توانست نمایان کند ؟ برای رسیدن به نور و حقیقت باید با چشمانی باز از میان سیاهی ها و دروغها گذشت.
آنها حق دارند! هنگامى که در مقابل آینه ها قرار مى گیرند خود را انسان مى بینند و آینه های ساخت بشر چیزی جز حقیقت ظاهر را آشکار نمی کنند ؛ از باطن چه می فهمند ؟
و وجدان آینه ای بود در قلب هر انسانی برای دیدن باطن خود و دیگران !
آنها در برابر وجدان خود قرار گرفته اند ، چهره ی واقعی خود را دیده اند ، مى هراسند و مى فهمند چه هستند . اگر دیگران نیز بفهمند چه ؟
دو راه وجود دارد :
آینه (وجدان) را مى شکنند و مى گریزند که دیگر آن چهره ى پلید را نبینند ؛ و چه نوشدارویی بهتر از نفهمی می توان برای خود و جامعه تجویز کرد ؟
و راه دیگر پذیرفتن است ؛ اراده ای برای تغییر مسیر خود به سوى انسانیت .
آن عده که آینه را شکستند ، خواستند کسانى را که مى فهمند نیز بشکنند ، آنهایی که از خوردن داروی نفهمی سرباز زدند ، تا عاملى براى فهم دیگران نشوند ، تا این نوشدارو در جامعه اثر کند :
و چه ساده است او و فکرش را به تیر افترا و تهمت بستند . باید خرد مى شد !
ایرانى باشى و غیر ایرانى خطابت کنند ، دوست باشى و تو را دشمن خوانند ، روشنفکر باشى و کوته فکر قلمدادت کنند ، ببینى و تو را کور پندارند ، بشنوى و تو را کر بدانند ، پروردگارت را بپرستى و تو را زندیق نامند ، قادر به تکلم باشى اما تو را لال خواهند ، بفهمى و نفهمت خوانند ، زنده باشى اما تو را مرده خواهند . اما ، این را نمی دانستند که بلندترین دیوارها از هر جنسی برای عبور فکر ، و نشت و نشر آن کوتاهترینها هستند !
و در این کویر ، تنها تویى و پروردگارت :
" (( حرفهایى است براى گفتن که اگر گوشى نبود نمى گوییم
و حرفهایى است براى نگفتن ، حرفهایى که سر به ابتذال گفتن فرود نمى آورند ،
حرفهاى شگفت ، زیبا و اهورایى همین هایند و سرمایه ى ماورایى هر کسى به اندازه ى حرفهایى است که براى نگفتن دارد ،
حرفهاى بى تاب و طاقت فرسا ، که همچون زبانه هاى بى قرار آتشند و کلماتش هر یک انفجارى را به بند کشیده اند ،
کلماتى که پاره هاى ‹‹ بودن ›› آدمى اند . . .
اینان هماره در جستجوى مخاطب خویشند ،
اگر یافتند ، یافته مى شوند ، و در صمیم وجدان او آرام مى گیرند
و اگر مخاطب خویش را نیافتند نیستند . . . )) ( سرود آفرینش – ترجمه دکتر شریعتی – کتاب کویر ) "
فهمش عامل غمش و غم ، اشاره ى محوى به رد وحدت اشیا و در معنای ساده ، تنهایی .
و غم ، چه جایى بهتر از یک قلب مجروح مى تواند براى سکنى گزیدن برگزیند ؟
و دردش درد بودن بود !
هنگام آغاز سفرى تازه است ، بعداز هبوط باید به عرش بازگشت ، رجعت . پرنده ى روح ، خسته از قفس تن ، سیراب از نعمت حیات و تشنه ى دیدن خدا . اراده اى راسخ ، حس پریدن در بال و قفسى بى معنا ، شوقى است براى پریدن و دیدن یار ، قفس محو مى شود و فاصله ها بی معنا !
قلب مجروح ، پر از غم و تنهاتر از همیشه و این بار بدون او و جسم در بیمارستانى در لندن براى دوستان و دشمنان به جاى مى ماند و افکارى که لابه لاى کتابها نقش بسته اند تا نوجوانی ، جوانی و یا پیری آنها را ، بخواند و پیش از آنکه بی اندیشند که چه بگویند بی اندیشند که او چه گفته است ، و پیکرى که سالهاست تشنه ى خاک وطن است .
و یک انسان دیگر ، دور از چشم آدمیان بال گشود و در آسمان هستى محو شد .
دکتر شریعتی افکار زیبایی داشت اما مسلما هر انسانی دچار اشتباه و تندروی هایی می شود و او نیز از این امر مستثنا نبود . به هر حال او انسانی بود با افکاری قابل ستایش !
نوشته : حمیدرضا عابدینی